Centrum Monitoringu Wolności Prasy SDP wyraża zaniepokojenie faktem wniesienia przez p. Dariusza Wojciechowskiego przeciwko red. Pawłowi Gąsiorskiemu aktu oskarżenia z art. 212 k.k.
Paweł Gąsiorski jest redaktorem naczelnym portalu internetowego www.GminaBlachownia.pl, dotyczącego spraw lokalnych. W dniu 2 marca 2016 r. opublikował on na powyższym portalu artykuł p.t. „Dziwny zbieg okoliczności”, w którym poruszył kwestię działań organów gminy Blachownia w kontekście udzielania zamówień na usługi prywatnej firmy. Powyższy artykuł został uznany za zniesławiający przez p. Dariusza Wojciechowskiego – sekretarza gminy Blachownia, który z tego powodu wniósł przeciwko dziennikarzowi akt oskarżenia do sądu karnego.
Uznając prawo każdego do dochodzenia swoich praw przed sądem, CMWP SDP pragnie przypomnieć, że w Polsce obowiązują krajowe i międzynarodowe uregulowania, gwarantujące podstawowe prawa i swobody obywatelskie. Należy do nich m.in. wolność słowa i prasy, uznawana za istotny element praw człowieka, a wynikająca m.in. z norm prawnych zawartych w art. 10 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka oraz art. 14 i art. 54 ust. 1 Konstytucji RP. Bez wolności słowa i prasy nie może istnieć społeczeństwo obywatelskie ani demokratyczne państwo prawne.
Sytuacja, w której poruszenie na łamach prasy budzących wątpliwości działań organu gminy powoduje wniesienie przeciwko dziennikarzowi aktu oskarżenia, nie powinna mieć miejsca. Jest bowiem nie do pogodzenia z zasadą wolności słowa i prasy. Nie można jej zaaprobować, gdyż oznaczałoby to w praktyce pominięcie dorobku orzecznictwa krajowego i strasburskiego oraz zgodę na wprowadzenie - w sposób zawoalowany – swego rodzaju cenzury prewencyjnej. Bowiem w prawidłowo funkcjonującym społeczeństwie, przedstawiciel organu gminy powinien dołożyć wszelkich starań, aby pozostawać poza podejrzeniem jakichkolwiek zachowań, które mogłyby zostać uznane przez wspólnotę lokalną za niewłaściwe lub nietransparentne, niezależnie od ich kwalifikacji prawnej (przy czym powinien tak czynić zarówno w interesie publicznym, jak i swoim własnym). A skoro już prasa lokalna uznała określoną sprawę za budzącą wątpliwości, powinien dążyć do jej wszechstronnego wyjaśnienia, zamiast kierowania sprawy do sądu karnego, co trafnie jest odbierane jako rodzaj prawnie zalegalizowanej szykany.
CMWP SDP stoi na stanowisku, że kierowanie przeciwko dziennikarzom aktów oskarżenia w tej, jak i w innych tego rodzaju sprawach godzi w publiczną debatę oraz przyczynia się do ograniczania wolności słowa w Polsce.
Wiktor Świetlik
Dyrektor Centrum Monitoringu Wolności Prasy SDP