STANOWISKO
Centrum Monitoringu Wolności Prasy
Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich
w sprawie gróźb wobec dziennikarza portalu „Kurierpieninski.pl”
W związku z postanowieniem Prokuratora Rejonowego w Nowym Targu z dn.13.05.2013 r. o odmowie wszczęcia śledztwa w sprawie gróźb kierowanych wobec dziennikarza portalu „Kurierpieninski.pl” (sygn. akt 2 Ds. 407/13) tj. podejrzenia popełnienia przestępstwa z art. 43 ustawy z dn. 26 stycznia 1984 r. - Prawo prasowe, Centrum Monitoringu Wolności Prasy SDP pragnie wyrazić poważne zaniepokojenie z powodu wydania powyższego orzeczenia.
Zgodnie z art. 43 Prawa prasowego, używanie przemocy lub groźby bezprawnej w celu zmuszenia dziennikarza do opublikowania lub zaniechania opublikowania materiału prasowego albo do podjęcia lub zaniechania interwencji prasowej podlega karze pozbawienia wolności do lat 3.
Dziennikarz współredagujący regionalny portal - serwis internetowy www.kurierpieninski.pl. (poruszający m.in. tematy dotyczące życia wspólnoty lokalnej, w tym funkcjonowania Urzędu Miasta w Szczawnicy), otrzymał wiadomości w formie sms, których treść przez każdego przeciętnego odbiorcę zostałaby odczytana jako groźba w związku z wykonywanym zawodem. Co istotne, według ustaleń prokuratury, wiadomości te przesłał dziennikarzowi wysoki rangą urzędnik samorządowy, pełniący również mandat radnego. Pomimo potwierdzenia tego faktu w toku postępowania, prokurator uznał, iż nie wyczerpuje to znamion czynu zabronionego, określonego w art. 43 Prawa prasowego.
W związku z powyższym należy stanowczo podkreślić, że wolność prasy podlega ochronie na podstawie art. 10 Europejskiej Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności z dn. 4 listopada 1950 r., ratyfikowanej przez Polskę dn. 19 stycznia 1993 r. Nadto, art. 14 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej zapewnia wolność prasy i innych środków społecznego przekazu.
Nie przesądzając wyniku postępowania karnego oraz kwestii indywidualnej winy (co należeć powinno do sądu), CMWP SDP stwierdza, że powyższe postanowienie prokuratora może stanowić naruszenie przepisów postępowania, bowiem jego podstawę powinien stanowić całokształt okoliczności ujawnionych w postępowaniu, mających znaczenie dla rozstrzygnięcia. Tymczasem warunek ten nie został spełniony. Treść przedmiotowych wiadomości przesłanych dziennikarzowi z całą pewnością mogła zostać odebrana jako groźba, co prokurator całkowicie pominął. Dodać należy, że publikacje zamieszczone przez redakcję zawierały krytykę podjętą w społecznie uzasadnionym interesie, wskazywały bowiem na nieprawidłowości w funkcjonowaniu Urzędu Miasta w Szczawnicy. W tym kontekście postępowanie prokuratora budzi bardzo poważne wątpliwości.
CMWP SDP stoi na stanowisku, że dla zachowania praworządności niezbędne jest podjęcie i poprowadzenie rzetelnego śledztwa, a następnie sprawy przed sądem karnym, która pozwoli jednoznacznie wyjaśnić wszystkie okoliczności zdarzenia. Obecna sytuacja, w której dziennikarz został pozbawiony ochrony prawnej przez organ państwowy, jakim jest prokuratura, jest niedopuszczalna w świetle międzynarodowych standardów wolności słowa i demokratycznego państwa prawnego.
Wiktor Świetlik,
Dyrektor Centrum Monitoringu Wolności Prasy SDP
Michał Ł. Jaszewski – apl. adw.
Doradca prawny Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich